Skip to content

LA CANTABRIA

  1. Nome: La Cantabria
  2. Tipo de barco: correo, paquebote
  3. Bandeira: España.
  4. Data afundimento: 20 de febreiro de 1773
  5. Causa: embarrancado, néboa
  6. Lugar: punta de Corno, xunto ao cabo Vilán (Camariñas). Por localizar
  7. Nivel de mergullo: –
  8. Territorio GALP: Costa da Morte

HISTORIA

A custosa perda dun buque correo do Imperio español

No século XVIII, España era o imperio de máis extensión do planeta con presenza en catro dos cinco continentes. Sostíñase grazas a unha ampla rede de comunicacións marítimas e, por extensión, das súas boas condicións, que esixían importantes recursos, dependía a supervivencia da potencia xeopolítica española.

Nesta rede de comunicacións, A Coruña e Cádiz eran os portos da Península que canalizaban todo o tráfico colonial con Nova España entre 1764 e 1789, e con Nova Selecta entre 1764 e 1778. Os primeiros días de cada mes saía un correo con mercadorías para A Habana, e cada dous meses outro en dirección ao Río da Prata.

Na Coruña (Galicia), a base dos Correos Marítimos estaba situada no que foi a Fábrica de Tabacos e tiña asociados varios buques correo.

Prioridade: a rapidez

O 28 de abril de 1770 comezaba en Bilbao a construción dos paquebotes A Infanta, A Dilixencia, A Cantabria e A Diana. A súa construción terminaba apenas un ano despois, en maio de 1771. Está documentado que para estes catro buques empregáronse 32 canóns, oito pezas por casco, unha escasa dotación en consonancia coa prioridade dada á velocidade para ir e volver ao Novo Mundo en pouco tempo.

Só un mes despois da súa botadura, o 15 de xuño de 1771, A Cantabria partía da Coruña con destino a Buenos Aires, e retornaba o 1 de febreiro de 1772. De volta da súa segunda viaxe, o 20 de febreiro de 1773, embarrancaba nalgún punto nas inmediacións da punta do Corno, xunto ao cabo Vilán (Camariñas).

Partira da cidade de Montevideo ao mando do capitán Cosme de Bringas Careaga, natural de Portugalete (Biscaia) e veciño da Coruña, nunha viaxe redonda que lle levaba do porto da Coruña a Buenos Aires e a Montevideo.

Arribou ás costas de Galicia con moi mala visibilidade, que perdurou varios días. Os vixías estaban apostados na arboladura para lograr situarse. Ante o risco de chocar contra a costa durante a noite, o capitán deu orde de poñer o navío á capa para alcanzar unha posición de equilibrio e esperar ao día seguinte sen risco de embarrancar.

A iso dispoñíanse, cando ás oito da noite chocaron contra os baixos de As Quebrantas, unhas perigosas pedras na ría de Camariñas. O choque provocou varias vías que o asolagaron. Desde este punto, “foron cheos de auga a perecer xunto ao peñasco de terra firme que se dize o Vilán”, recolle a documentación da época.

No momento do naufraxio transportaba 57 persoas entre pasaxeiros e tripulantes, dos que só sobreviviron 6 mariñeiros. Entre a pasaxe destacaba a presenza do gobernador das illas Malvinas, Miguel de Bernarani, acompañado por dous criados.

Recuperación inmediata da carga

As tarefas de salvamento comezaron de inmediato debido á valiosa carga da Cantabria. Desde A Coruña enviouse a persoal dos Correos Marítimos e de Facenda para dirixir a recuperación de trinta zurróns de moedas de prata e ouro, 16.000 coiros ao xeito, e as equipaxes e mobles dos pasaxeiros que viaxaban de volta á metrópole con todo o seu ajuar.

Mergulladores a pulmón, mariñeiros e peóns conseguiron rescatar numerosos efectos tanto da carga como pertencentes á pasaxe, todos documentados.

 

Carta do persoal da compañía de Correos Marítimos de A Coruña tras o naufraxio de La Cantabria para dar conta das tarefas de recuperación da carga (transcripción):

 

“Camariñas, 26 de febrero de 1773

… Muy señor mío, después que ayer participé a vuestra merced mi llegada a este puerto con lo demás que se me ofreció procuré indagar el número de pliegos, caudales y alhajas y fragmentos que se habían recogido por disposición de don Manuel Martínez del Busto, subdelegado de Marina en él; y recoger los que el mar va arrojando de los que contenía la fragata correo nombrada La Cantabria, que naufragó el 20 del presente mes a las ocho de la noche entre la Virgen del Monte y el Villán de Camariñas, tres cuartos de legua de esta villa ….”

Lista de falecidos no naufraxio de La Cantabria:

  • Capitán: Cosme de Bringas
  • Piloto 2º: Josef del Otero Fuente
  • Contramestre: Juan Fernández
  • Ciruxano: Josef de Fraga Caamaño
  • Pilotín: Luis Fernández Tapia
  • Carpinteiro: Ignacio de Alday
  • Guardián: Juan Puch Marinero
  • Calafate: Juan Manuel de Avilés
  • Mariñeiro Calafate: Juan Morán
  • Mariñeiro Calafate: Francisco Fernández Casariego
  • Mariñeiro Calafate: Pedro Pavellón
  • Mariñeiro Calafate: Josef Luis de Santurián
  • Artilleiros: Anastasio de Cariaga
  • Artilleiro: Fernando Marques
  • Artilleiro: Josef Zalvidea
  • Artilleiro: Thomas Hernández Nieves
  • Artilleiro: Domingo de Osma
  • Artilleiro: Francisco Aguirre
  • Artilleiro: Antonio Bueno
  • Artilleiro: Gregorio Flores Villamil
  • Artilleiro: Félix Renis
  • Artilleiro: Francisco Cordera
  • Artilleiro: Bartolomé Fernández
  • Artilleiro: Miguel Romeu
  • Artilleiro: Eugenio de Ochoa y Hurcasitas
  • Artilleiro: Francisco Fonnegra
  • Mariñeiro: Antonio Albuerne
  • Mariñeiro: Fernando García Sobrino
  • Mariñeiro: Gabriel del Rivero
  • Mariñeiro: Francisco Pica Marinero Francisco Valmón
  • Mariñeiro: Josef García
  • Mariñeiro: Miguel Carvajal
  • Mariñeiro: Juan Fernández Prieto
  • Grumete: Andrés Bastón o Gastón
  • Grumete: Domingo Mantiñán
  • Grumete: Josef Piñeiro
  • Grumete: Santiago Álvarez Page Josef Paradela

GALERÍA

LOCALIZACIÓN